اینکه گل ریواس برای چی خوبه بستگی به آشنایی و شناخت شما از خواص دارویی گیاهان مخصوصا گیاهان مناطق کوهستانی دارد
ریواس یکی از گیاهان اصیل و با قدمت ایرانی محسوب و به عنوان یک گیاه دارویی در طب سنتی شناخته می‌شود.
ظاهر ریواس شبیه به کرفس است، اما صورتی رنگ بوده و طعم آن ترش و شیرین یا ملس است. گیاه ریواس حاوی مواد معدنی، ویتامین‌ها، فلاونوئیدها و ترکیبات فنولیک است که به عنوان آنتی‌اکسیدان‌ها شناخته می‌شوند.
ریواس (نام علمی: Rheum) یا به فارسی افغانستان چوکری یا رواش گیاهی است از تیره هفت‌بندیان (Polygonaceae) بومی آسیا (به احتمال سیبری یا هیمالیا) که از سده شانزدهم در اروپا کشت می‌شد.
نوشته‌ها حاکی از آن است که پیش از میلاد مسیح در چین به عنوان دارو مصرف می‌شد. ریواس در صنعت رنگ‌سازی باعث تولید رنگ ریواسی می‌شود.
خواص دارویی «ریواس» برای سلامت بدن
همچنین، گیاه ریواس حاوی ترکیباتی است که به عنوان مواد ضد التهابی و ضد عفونی‌کننده شناخته می‌شوند. این خواص دارویی باعث شده است که گیاه ریواس در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف گیاه ریواس می‌تواند به کاهش فشار خون و بهبود سلامتی قلب کمک کند.
باید توجه کرد که ریواس شامل مواد مغذی مانند فیبر، پروتئین، ویتامین K، کلسیم، ویتامین C، پتاسیم، فولات و… است.
همچنین گیاه ریواس دارای خاصیت‌های دیگری نیز است که ممکن است برای سلامتی مفید باشند.
- تنظیم قند خون: برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که گیاه ریواس ممکن است به کنترل سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت کمک کند.
- بهبود حافظه و تمرکز: برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که گیاه ریواس ممکن است برای بهبود حافظه و تمرکز در افراد مفید باشد.
- کاهش التهاب: برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که گیاه ریواس ممکن است به کاهش التهاب در بدن کمک کند. این خاصیت می‌تواند در کاهش خطر بروز بیماری‌های التهابی مانند آرتریت، التهاب روده و بیماری‌های قلبی و عروقی مفید باشد.
- تقویت سیستم ایمنی: برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که گیاه ریواس ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند، که می‌تواند در پیشگیری و درمان برخی از بیماری‌های عفونی مفید باشد.
در عین حال با اینکه مقدار مناسبی از کلسیم در ریواس وجود دارد، اما این به شکل کلسیم اگزالات است. این شکل از کلسیم در بدن، به شکل مؤثر جذب نمی‌شود. ریواس، گیاه منحصر به فردی جهت پخت و پز است.
البته از آن‌جا که اگزالات موجود در ریواس ممکن است زیاد باشد، بهتر است از مصرف بیش از حد آن خودداری کنید. در عین حال برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بیش از حد گیاه ریواس می‌تواند باعث بروز علائم ناخوشایند مانند اضطراب، بی‌خوابی، سردرد و تهوع شود. بنابراین، مصرف این گیاه را باید با دقت انجام داد.
چه کسانی ریواس مصرف نکنند؟
در ایران، گیاه ریواس به دلیل اینکه ممکن است عوارض جانبی ناخواسته به همراه داشته باشد، از مصرف پزشکی منع شده است و توصیه می‌شود که هرگونه درمان با این گیاه را تحت نظر پزشک انجام دهید.
- – زنان باردار و شیرده: تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف گیاه ریواس در دوران بارداری و شیردهی ممکن است برای جنین و نوزاد ضرر داشته باشد.
- – افراد دارای بیماری‌های کبدی: گیاه ریواس ممکن است برای افرادی که دارای بیماری‌های کبدی هستند، خطرات جدی داشته باشد.
- – افرادی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند: مصرف گیاه ریواس ممکن است برای برخی افرادی که داروهای خاصی مثل ضد اضطراب، ضد افسردگی، خواب‌آور و دیگر داروهای تأثیرگذار بر سیستم عصبی مصرف می‌کنند، منع شده باشد.
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، در هر صورت، دز معمول توصیه شده برای عصاره ریشه ریواس، ۳ تا ۹ گرم در روز است که به دزهای مجزا تقسیم می‌شود. همچنین، گیاه ریواس می‌تواند به صورت چای نیز مصرف شود.
روش تکثیر و پرورش ریواس
اگرچه ریواس را می توان از بذر پرورش داد، اما به طور کلی با تقسیمات در بهار، حدود 4 تا 6 هفته قبل از تاریخ متوسط آخرین یخبندان، تکثیر می شود. از یک بیل یا بیل تیز برای تکه تکه کردن تاج استفاده کنید و برای هر قطعه حداقل یک جوانه قوی داشته باشید. به جای کندن کل گیاه برای تقسیم آن، فقط می توانید قسمتی را با 3 تا 4 جوانه بدون مزاحمت در محل قدیمی بگذارید و باقیمانده را بردارید.
گونه های ریواس به عنوان قرمز، سبز یا خالدار (صورتی) طبقه بندی می شوند. اکثر مردم انواع ساقه‌دار قرمز را ترجیح می‌دهند، اگرچه نوع سبز معمولاً پربارتر هستند. انواع ساقه قرمز لزوما شیرین تر نیستند زیرا رنگ و شیرینی همیشه به هم مرتبط نیستند. در بسیاری از موارد، گونه های مشابه در مناطق مختلف، با جابجایی گیاهان به اطراف، یا با تنوع رنگ، به ویژه برای گونه هایی که از دانه رشد می کنند، نام های متفاوتی به خود گرفته است. گیاهان «موروثی» بی نام از حیاط خلوت یا مزارع متروکه می توانند به همان اندازه مولد و خوشمزه باشند.
تعداد زیادی از انواع نام وجود دارد. برخی از رایج ترین گونه های توصیه شده عبارتند از:
‘Canada Red’ اغلب ساقه های کوتاه تر و باریک تری نسبت به گونه های دیگر تولید می کند، اما لطیف و بسیار شیرین با رنگ قرمز خوب است. تمایل به تولید ساقه بذر کمی دارد.
“Cherry Red” (همچنین به عنوان “Cherery” یا “Early Cherry” شناخته می شود) دارای ساقه های بلند و ضخیم است که در داخل و خارج قرمز رنگی است. این تولید کننده قوی آبدار، لطیف و شیرین است.
قرمز زرشکی (همچنین به نام های زرشکی، گیلاس زرشکی، یا شراب زرشکی) ساقه های بلند، چاق و قرمز رنگ روشن تولید می کند.
مک دونالد به خوبی تولید می کند و روی ساقه های قرمز درخشان پوست لطیفی دارد.
«ولنتاین» دارای ساقه‌های قرمز تیره و پهنی است که هنگام پختن، رنگ گلگون خوبی را حفظ می‌کند. اسید بسیار کمتری نسبت به ساقه سبز و سایر گونه های قرمز دارد و ساقه های کمی تولید می کند یا اصلاً ساقه دانه تولید نمی کند.
‘ویکتوریا’ نوعی خالدار است که ساقه های متوسط با کیفیت عالی و طعم خوب تولید می کند. اگرچه بسته به سویه، در رنگ ساقه تغییراتی وجود دارد، اما به طور کلی ساقه های سبز روشن دارای لکه های صورتی هستند، به خصوص در پایین ساقه.
با ریواس چی بپزیم؟
ریواس معمولاً برای مربا، سس یا در پای یا دسرهای دیگر استفاده می شود، اما به عنوان یک همراه با غذاهای شور نیز به خوبی عمل می کند. از آنجایی که ریواس ترش است، برای خوش طعم شدن آن تقریباً همیشه باید شکر اضافه شود.
ریواس در بهار و اوایل تابستان بسیار لطیف و خوش طعم است اما در تمام فصل قابل استفاده است. ساقه های سفت و ترد را زمانی که 8 تا 15 اینچ طول دارند انتخاب کنید. برای برداشت، ساقه برگ را در خط خاک بچرخانید و برگ را ببرید. بیش از یک سوم برگها را در هر سال برداشت نکنید تا گیاه قوی بماند (و در سال اول رشد هیچ برگ را نکشید).
در گیاهان جوان، ساقه ها را فقط در بهار بچینید و اجازه دهید در تمام تابستان بدون چیدن رشد کنند، در غیر این صورت رشد در بهار بعد به تأخیر می افتد. شما می توانید در طول تابستان از گیاهان قوی و با رشد کم برداشت کنید. هر برگ باقی مانده در پایان فصل را می توان درست قبل از اولین یخبندان پاییزی کشید.
ساقه های ریواس تازه را تا دو هفته بدون شستن در یخچال نگهداری کنید. تا 6 ماه آن را در فریزر نگه می دارد
