آش بدون سبزی برای گیاهخواران که با تغییرات جزئی وگان ها هم نیز می توانند از آن استفاده کنند نام عجیب و غریبی دارد . نام این آش که بسیار لذیذ و خوش مزه می باشد ، بیجیک است . برای اگاهی بیشتر می توانید محتوای وگان همان وجترین است را مطالعه کنید .
تاریخچه آش بدون سبزی بیجیک
در گذشته در مناطق کشاورزی شرق تهران که دماوند فیروزکوه جابان سربندان لومان کیلان و سایر روستاهای اطراف آن را در بر می‌گرفت کشت گندم رونق فراوانی داشت .
در ایام برداشت گندم ، خانم‌های این مناطق یک روز را به پخت گندم در دیگ‌های بزرگ روی آتش اختصاص می‌دادند . بعد از اینکه این گندم ها کاملاً پخت در آفتاب خشک می شدند و پس از خشک شدن آن ها را در هاون‌های سنگی که جازون نامیده می‌شدند، می کوبیدند تا پوسته رویه گندم از آن جدا شود سپس به وسیله آسیاب‌های سنگی این گندم پوست کنده را به بلغور تبدیل می‌کردند .
این محصول غذایی که بلغور پخته شده نامیده می‌شد در تهیه یک نوع آش بسیار خوشمزه به نام بیجیک استفاده می‌شود.
امروزه که گندم پخته شده در دسترس نمی‌باشد با استفاده از بلغور گندم خام که همه فروشگاه ها یافت می‌شود این آش پیچک را می‌توانید تهیه کنید
مواد لازم تهیه آش بدون سبزی بیجیک
این مقدار مواد برای 5 نفر در نطر گرفته شده است و به شرح زیر می باشد .
- بلغور گندم پوست کنده ۳ پیمانه
- برنج 1 پیمانه
- پیاز درشت ۲ عدد
- سیب زمینی درشت ۲ عدد
- زردچوبه ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری
- فلفل سیاه یک قاشق چای‌خوری
- نمک به مقدار لازم
- سیر ۴ حبه
- روغن ۳ قاشق غذاخوری
- کشک یا ماست سویا به مقدار لازم
در دستور اصلی این غذا از کشک استفاده شده است که وجترین ها در مصرف آن مشکلی ندارند. اما وگان های عزیز که تمایلی به مصرف محصولات لبنی ندارند می‌توانند به جای کشک از ماست سویا به عنوان چاشنی این غذا استفاده کنند .
طرز تهیه آش بدون سبزی بیجیک
بلغور گندم و برنج را در یک ظرف مخلوط کرده و یک شب قبل از پخت این آش آن را خیس می‌کنیم نکته‌ای که باید در نظر داشته باشیم این است که حجم ظرف ما بزرگتر از حجم موادمان باشد زیرا خیساندن بلغور گندم و برنج باعث حجیم شدن آن می‌شود .
این آش که معمولاً در وعده ناهار استفاده می‌شود ممنوع از ۴ تا ۵ ساعت قبل لازم است شروع به آماده سازی آن گردد.
ابتدا پیازها را به صورت نگینی خیلی ریز خرد می‌کنیم و در یک قابلمه بزرگ ۳ قاشق غذاخوری روغن ریخته و پیازها را درون روغن سرخ می‌کنیم
بعد از اینکه آب پیاز گرفته شد و رنگ آن طلایی شد ، زردچوبه ، فلفل سیاه و کمی نمک را به پیازهای سرخ شده اضافه می‌کنیم تا کمی همه مواد با هم تفت بخورد .
سپس مخلوط گندم و برنجی که از شب قبل خیس کرده‌ایم با آب فراوان به پیازها اضافه می کنیم . مقدار آب این آش باید زیاد باشد تا مدت زمان طولانی بجوشد این آش برای پخت به مدت زمان زیادی نیاز دارد .
بعد از اینکه غذا به جوش رسید ، سیب زمینی ها را به صورت نگینی که نه خیلی ریز و نه خیلی درشت باشد خرد می کنیم و به آش اضافه می‌کنیم.
سپس مجدداً مقداری نمک به غذا اضافه کرده و در حدود ۳ ساعت به آن زمان می‌دهیم که با شعله ملایم بپزد .
در این سه ساعت باید غذا را مرتباً هم بزنیم زیرا ممکن است ته بگیرد.
بعد از حدود ۳ تا ۴ ساعت که غذا کاملاً جوشید و دانه‌های برنج در آن خورد و محو شد همچنین غلظت غذا به چیزی شبیه حلیم یا شله زرد تبدیل شد درب قابلمه را دمکنی می گذاریم . و با شعله بسیار ملایم اجازه پخت می‌دهیم .
نکته‌ای که در این مرحله ضروری است این است که این غذا هر ۱۰ الی ۱۵ دقیقه نیاز به هم زدن دارد تا از تهدیگ شدن آن جلوگیری کنیم و مانع ته گرفتن غذا شویم .
به دلخواه می‌توان در زمان دمکنی گذاشتن یک قالب کره به این غذا اضافه کرد . می توانید از کره های گیاهی نیز استفاده کنید .
بعد از دمکنی گذاشتن روی غذا حدوداً یک الی دو ساعت زمان برای جا افتادن آش لازم است .
رنگ این غذا تقریباً مشابه شله زرد کمی کمرنگ‌تر و غلظت آن هم به صورت دلخواه می‌تواند چیزی شبیه حلیم یا شله زرد یا حتی کمی غلیظ‌تر از آن باشد .
اکنون که این آش بسیار لذیذ محلی آماده شده است می توان سیرها را به صورت خیلی ریز رنده کنیم و با کشک یا ماست سویا مخلوط کنیم و به غذا اضافه کنیم و یا به عنوان چاشنی در کنار غذا قرار دهیم .
البته اضافه کردن سیر به این غذا کاملا دل بخواهیست و افرادی که تمایلی به مصرف سیر ندارند می توانند آن را حذف کنند .
شاید این غذا در ظاهر خیلی ساده باشد اما بسیار لذیذ و خوشمزه است و به خصوص در مهمانی‌ها و دورهمی ها گزینه بسیار مناسبی می باشد.
و به قول قدیمی ها که جمله معروفی راجع به این غذا داشتند : “بخورید که این بیجیک گیر پادشاه نمیاد”
توضیحات تکمیلی آش بدون سبزی بیجیک
آش بیجیک از لذیذترین غذاها در مناطق روستایی شرق تهران در همه فصول سال به خصوص روزهای سرد زمستان بود .
در خانه تمام روستاییان ذخیره بلغور گندم یا همان بیجیک باید آنقدر زیاد می‌بود که تا فصل بعد برداشت گندم خیالشان بابت داشتن آن راحت باشد.
آش بیجیک که یادآور خاطرات شیرین سال های خیلی دور روستاهای شرق تهران می‌باشد هنوز هم به عنوان یک وعده غذایی بسیار لذیذ رواج دارد .
اگرچه این روزها شرایط تهیه آن بلغور مخصوص واقعاً وجود ندارد.
زیرا در این روستاها دیگر نه گندمی کشت می‌شود نه دیگ‌های بزرگ روی و مسی و اجاق‌های هیزمی وجود دارد .
و نه جازون یا همان هاون سنگی بزرگ که برای کوبیدن و پوست کندن گندم از آن استفاده می‌شد و نه آن سنگ‌های گرد آسیاب که حتماً باید دو نفر آن را می‌چرخاندند وجود دارد.
و مهم تر از همه نه دیگر همکاری و همدلی بین آدم‌هایی که با کمک هم تمام این فرایند و مراحل را به اتمام می رساندند.
بلغور گندم چیست ؟
بلغور گندم در واقع یک نوع غلات ارگانیک است که از دانه‌های گندم بدون جوانه و سبوس تهیه می‌شود . این دانه‌ها ریز خرد شده و صیقل داده شده‌اند.
از نظر طب سنتی بلغور گندم دارای طبع گرم و تر می‌باشد و بسیار مناسب افرادی است که دارای مزاج‌های خشک و سرد هستند.
این دانه‌های فرآوری نشده که بسیار مقوی و مغذی هستند فواید بسیاری برای بدن دارند .
فواید بلغور گندم
این دانه‌ها سرشار از فیبر هستند . احتمالا شما با خواص فیبر تا حدودی آشنایی دارید . یکی از مهم‌ترین فواید غذاهای پرفیبر برای بدن جلوگیری از بروز یبوست و بهبود سلامت دستگاه گوارش بدن می‌باشد
بلغور گندم همچنین غنی از اسیدهای چرب ، ویتامین های گروه ب ، آهن و پروتئین‌های گیاهی می‌باشد که بخش زیادی از نیازهای تغذیه‌ای روزانه وگان‌ها را نیز فراهم می کند.
اکنون خواص این گندم را در قسمت‌های مختلف بدن برای شما شرح می‌دهیم:
تقویت سیستم ایمنی
همانطور که گفته شد این دانه‌ها سرشار از مواد غذایی مقوی هستند و بسیار مغذی نیز می‌باشند که این مسئله باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌گردد .
کمک به کاهش وزن
همانطور که گفته شد بلغور گندم سرشار از فیبر می‌باشد یکی از فواید فیبر در بدن احساس سیری در شخص است که باعث می‌شود در کنار کالری پایین آن غذای کمتری مصرف شود و به کاهش وزن افراد کمک کند .
کمک به وضعیت رشد بدن
دانه های خرد شده غلات که سرشار از آمینو اسیدها و پروتئین‌های گیاهی بودند به خصوص در گروه کودکان تاثیر زیادی بر رشد آنها دارند و باعث افزایش رشد قدی آنها و سلامت بدن می‌شود
همچنین این پروتئین‌های گیاهی می‌تواند نیازهای غذایی وگان‌ها را به پروتئین‌های گیاهی تامین کند.
بهبود وضعیت هضم
با خرد کردن دانه‌های غلات گندم علاوه بر اینکه هیچ ماده مغذی را از دست نمی‌دهد بلکه باعث می شود تمام آن مواد مغذی به معده برسد و منجر به بهبود وضعیت سلامت دستگاه گوارش بدن و بهبود وضعیت هضم غذا می‌گردد .
مضرات بلغور گندم
در افرادی که حساسیت به گندم و یا گلوتن دارند باید نسبت به مصرف این ماده غذایی کاملا احتیاط داشته باشند و محصولات بدون گلوتن استفاده کنند .. همچنین بلغور گندم چون حاوی مقدار زیادی فیبر غیر حلال می باشد در کسانی که دچار IBS یا همان سندرم روده تحریک پذیر هستند ممکن است مشکلاتی ایجاد کند . بنابراین این افراد هم باید نسبت به مصرف آن محتاط باشند .
طرز تهیه بلغور گندم
در گذشته به طور سنتی بلغور گندم بدین نحو درست می شد که یک روز را به پخت گندم در دیگ‌های بزرگ روی آتش اختصاص می‌دادند . بعد از اینکه این گندم ها کاملاً پخت آن ها در آفتاب خشک می کردند و پس از خشک شدن آن ها را در هاون‌های سنگی یا همان جازون می کوبیدند تا پوسته رویه گندم از آن جدا شود سپس به وسیله آسیاب‌های سنگی این گندم پوست کنده را به بلغور تبدیل می‌کردند .
آش بدون سبزی بجیک که ماده اصلی اولیه تشکیل دهنده آن بلغور دانه گندم می‌باشد ، می تواند خواص بی‌شماری برای سلامت بدن شما نیز داشته باشد . اما در کنار همه این ها از مزه خوب آن نمی توان گذشت . به شما قول می دهم با یکبار درست کردن ، پای ثابت سفره های گرمتان شود .
